To STEMpowering Youth κάνει στροφή στις εκθετικές τεχνολογίες!

Το STEMpowering Youth, το εξωσχολικό πρόγραμμα εκπαίδευσης θετικών επιστημών και τεχνολογίας για μαθητές 13-16 ετών που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, διανύει τον τρίτο χρόνο λειτουργίας του! Στους τρεις πρώτους κύκλους υλοποίησής του, το πρόγραμμα εκπαίδευσης STEM (Science Technology Engineering Mathematics) ενέπνευσε μαθητές σε 21 περιοχές της Θράκης, των Δωδεκανήσων, των νησιών του BA Αιγαίου και της Κρήτης να φέρουν την καινοτομία στην τοπική κοινωνία τους. Το ταξίδι του STEMpoweringYouth συνεχίζεται με δύο νέους κύκλους το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019, φτάνοντας ως τα νησιά του Ιονίου. Το πρόγραμμα έχει πλέον αγκαλιάσει μαθητές από 26 διαφορετικές περιοχές σε κάθε γωνιά της Ελλάδας- και δεν σταματά να εξελίσσεται!

Έτσι, φέτος το πρόγραμμα κινείται σε μια νέα συναρπαστική κατεύθυνση: Από τον Οκτώβριο του 2018, το ανανεωμένο εκπαιδευτικό υλικό δίνει έμφαση στην εξοικείωση των μαθητών με τις εκθετικές τεχνολογίες, στοχεύοντας να καλλιεργήσει σύγχρονες δεξιότητες, απαραίτητες για τους πολίτες του αύριο.

Τι είναι όμως οι “εκθετικές τεχνολογίες”, και γιατί είναι σημαντικό να παρέχουμε πρόσβαση σε αυτές;

Οι εκθετικές τεχνολογίες είναι τα εργαλεία του μέλλοντος, τεχνολογίες οι οποίες "διπλασιάζονται σε ισχύ ή επεξεργαστική ταχύτητα κάθε χρόνο, ενώ το κόστος τους υποδιπλασιάζεται". Οι εκθετικές τεχνολογίες φέρνουν την επανάσταση σε παραδοσιακές βιομηχανίες μέσω της ψηφιοποίησης των εργαλείων, της διασπαστικής καινοτομίας και της μείωσης του κόστους - η οποία οδηγεί στη δημοκρατικοποίηση της τεχνολογίας, κάνοντας την εύκολα προσβάσιμη στο ευρύ κοινό.

Θέλετε ένα χειροπιαστό παράδειγμα;  Το "έξυπνο" κινητό που -κυριολεκτικά- κρατάτε στα χέρια σας είναι ταυτόχρονα φωτογραφική μηχανή, σύστημα εντοπισμού GPS, ραδιόφωνο αλλά και βιβλιοθήκη- αντικαθιστά δηλαδή τα μέχρι πρότινος ξεχωριστά εργαλεία με ψηφιακές εφαρμογές σε μια μόνο συσκευή! Άλλες εκθετικές τεχνολογίες που ήδη επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή είναι η εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (augmented & virtual reality) αλλά και η τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence), η συνθετική βιολογία και το 3D printing... Σε ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα εκθετικής ανάπτυξης, ένα τρισεκατομμύριο συσκευές θα είναι συνδεδεμένες στο λεγόμενο “Διαδίκτυο των Πραγμάτων” (Internet of Things – ΙΟΤ) μέχρι το 2020.

Είναι προφανές ότι οι εκθετικές τεχνολογίες θα διαμορφώσουν το μέλλον μας. Γι’ αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, σ'ένα κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ταχύτητες, να δώσουμε στα παιδιά τα εφόδια που χρειάζονται για να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές που προσφέρουν. Στόχος του προγράμματος είναι να πυροδοτήσει την δημιουργική και κριτική σκέψη των παιδιών και να χτίσει δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να προσεγγίζουν διερευνητικά τα καθημερινά τους προβλήματα και τις προκλήσεις του μέλλοντος.

Φυσικά, όλα ξεκινούν από στέρεες βάσεις:  Ο τέταρτος κύκλος ξεκίνησε με την εξοικείωση των μαθητών με τις βασικές αρχές της φυσικής, του ηλεκτρισμού και της μηχανικής. Οι μαθητές μας δούλεψαν σε ομάδες και δημιούργησαν ηλεκτρονικά κυκλώματα, μαθαίνοντας παράλληλα τις βασικές αρχές προγραμματισμού του μικροελεγκτή Arduino και των αισθητήρων του. Στο πρώτο βήμα γνωριμίας με τις «έξυπνες πόλεις» κατασκεύασαν μακέτες πόλεων, τις οποίες συνέχισαν να εμπλουτίζουν κατά τη διάρκεια των μαθημάτων με στοιχεία αυτοματισμού όπως φανάρια κυκλοφορίας, φώτα που ανάβουν αυτόματα όταν σκοτεινιάζει και συναγερμό που χτυπάει όταν κάποιος πλησιάσει!

Χρησιμοποιώντας το διαδικτυακό προγραμματιστικό περιβάλλον του App Inventor, μια ειδικά σχεδιασμένη εκπαιδευτική πλατφόρμα από το ΜΙΤ, τα παιδιά προγραμμάτισαν τις δικές τους εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα με απλά και διασκεδαστικά παραδείγματα. Στην συνέχεια διδάχθηκαν πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν εφαρμογές για να ελέγχουν τους αισθητήρες του μικροελεγκτή Arduino. Δοκίμασαν έτσι από πρώτο χέρι τις πρακτικές εφαρμογές του ΙΟΤ- και έμαθαν πώς θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν το κινητό τους για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη!

Τα παιδιά είχαν επίσης την ευκαιρία να εξοικειωθούν με την έννοια των "μεγάλων δεδομένων" (Big Data) και την επιστήμη των πολιτών (Citizen Science). Ως citizen scientists, συμμετείχαν ενεργά στην πρόοδο ερευνητικών προγραμμάτων, βοηθώντας στην επεξεργασία δεδομένων με διαδραστικό και διασκεδαστικό τρόπο! Ένας καλός τρόπος για να συνειδητοποιήσουν την αξία της επιστήμης για την καθημερινή τους ζωή, να την απομυθοποιήσουν, και ίσως να φανταστούν τον εαυτό τους ως μελλοντικούς επιστήμονες!

Βασικός στόχος του προγράμματος είναι να φέρει την υποβαθμισμένη διδασκαλία της Aστρονομίας στην ψηφιακή εποχή, πυροδοτώντας την περιέργεια και τη φαντασία των παιδιών. Τα κινητά τηλέφωνα των μαθητών αποτελούν κυρίαρχο μέσο διδασκαλίας-αναδεικνύοντας έναν νέο, δημιουργικό τρόπο χρήσης τους με εφαρμογές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας (Virtual & Αugmented Reality). Οι μαθητές χρησιμοποίησαν ειδικά VR headsets και AR εφαρμογές με κατάλληλο συνοδευτικό υλικό για να φέρουν μπροστά στα μάτια τους τρισδιάστατες απεικονίσεις των διαστημοσυσκευών που εξερευνούν το ηλιακό σύστημα και να πραγματοποιήσουν εικονικές εξερευνήσεις του διαστήματος και των πλανητών!

Υποστηρίζοντας τους εκπαιδευτικούς στόχους μας, οι συνεργάτες του προγράμματος SciFy δημιούργησαν το εκπαιδευτικό παιχνίδι  “the MoonDiver Xperience” που θα δώσει σε μαθητές από όλη την Ελλάδα την ευκαιρία να διασκεδάσουν μαθαίνοντας για το διάστημα, να απαντήσουν σε γρίφους και να κατασκευάσουν το δικό τους διαστημόπλοιο που θα τους ταξιδέψει στο φεγγάρι! Το παιχνίδι γνώσεων για κινητά τηλέφωνα διατίθεται δωρεάν στο Play Store.

Φυσικά, στην καρδιά του προγράμματος παραμένει πάντα η προσπάθεια οι μαθητές να εμπνευστούν και δημιουργήσουν δικές τους τεχνολογικές λύσεις σε πραγματικά προβλήματα που αφορούν την τοπική κοινωνία και τους συνανθρώπους τους. Τα παιδιά μπαίνουν στη διαδικασία να εξερευνήσουν τον πραγματικό κόσμο με μια νέα ματιά, να επιλέξουν ένα πρόβλημα προς επίλυση, να το διερευνήσουν και να δημιουργήσουν μια λύση εμπνευσμένοι από τις εκθετικές τεχνολογίες και εφαρμογές που έχουν διδαχθεί. Ενθαρρύνουμε  τους μαθητές μας να παρουσιάσουν τη λύση τους στην τοπική κοινότητα και να εμπλέξουν τους τοπικούς παράγοντες στην πρακτική εφαρμογή της, ώστε να δουν το άμεσο αντίκτυπο της δράσης τους στην καθημερινή ζωή των συνανθρώπων τους. Είμαστε σίγουροι ότι τα έργα τους θα μας καταπλήξουν!

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του προγράμματος πραγματοποιείται από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό SciCo – Επιστήμη Επικοινωνία  με την πλήρη υποστήριξη του Ιδρύματος Vodafone και την ακαδημαϊκή συμβολή της Ελληνογερμανικής Αγωγής. Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για το STEMpowering Youth, παρακολουθήστε τη λίστα βίντεο του προγράμματος στο Youtube και ακολουθήστε τη σελίδα της SciCo στο Facebook!